ČLAN 1.

Univerzalna ljudska prava ne poznaju granice. Član 1. je putujuća izložba, koja je prvi put predstavljena u Stokholmu u leto 2008. godine, sa ciljem da pruži značajnu podršku svima koji rade na ostvarivanju punog smisla Deklaracije UN o ljudskim pravima.
„Sva ljudska bića rađaju se slobodna i jednaka u dostojanstvu i pravima." Tako glasi prva rečenica prvog člana Deklaracije o ljudskim pravima Ujedinjenih nacija čija je svrha da obuhvati svaku osobu na planeti Zemlji bez izuzetka. Ali, oni koje drugi ne vide - ne postoje. A oni koji ne postoje nemaju nikakva prava.

Muzeji su dugo zanemarivali istoriju i specifična iskustva homoseksualnih, biseksualnih i transseksualnih osoba. Te grupe su učinjene nevidljivim. Ova izložba prikazuje delove kolekcija nekih od vodećih muzeja u Švedskoj o istorijatu homoseksualnosti, biseksualnosti i transseksualnosti i odnosu prema savremenoj stvarnosti (Muzej švedske policije, Muzej švedske armije, Nobelov muzej, Nacionalni muzej nauke i tehnologije, Nacionalni istorijski muzej Švedske). Različiti delovi izložbe pričaju različite priče, ali imaju zajedničku temu: LGBT istoriju.

Muzej švedske policije prikazuje fotografije koje je švedska policija zaplenila 1903. kao dokaz homoseksualnosti koja je bila zabranjena do 1944. godine.
Muzej švedske armije kroz seriju fotografija vojnika prikazuje kako se stavovi o polu i seksualnosti menjaju tokom vremena i uporedo sa promenama u društvu.
Nobelov muzej, kroz projekcije intervjua sa ličnostima koji objašnjavaju istorijat dodeljivanja Nobelove nagrade, ističe važnost i slobodu da se bude različit.
Nacionalni muzej nauke i tehnologije predstavlja predmete koji su pripadali prvom gej radiju, koji možda nemaju tehnološku vrednost, ali je njihov simbolički značaj veliki.
Nacionalni istorijski muzej Švedske svojom postavkom postavlja pitanje da li naša istorija može biti različita od one kakvom je mi zamišljamo.

Dobro došli u Član 1.

Beogradsku izložbu i prateće programe pripremili su Feministička grupa BeFem u saradnji sa Kulturnim centrom REX, redakcijom QT Magazina, Le wHORe-om, Feminističko-lezbejskom inicijativom u okviru "Act Women", Queeria centrom, Izdavačkom kućom Heliks, kao i nezavisnim aktivistkinjama i aktivistima i teoretičarkama i teoretičarima.
Organizacija i koprodukcija: Kulturni centar REX i Article One.
Izložbu pomogli Švedski institut i Švedska Ambasada.

PRATEĆI PROGRAMI U OKVIRU IZLOŽBE ČLAN 1.

Od 4. do 11. februara imaćemo priliku da se upoznamo sa izložbom
KRATKA ISTORIJA PREZENTACIJE KVIR ESTETIKE U JAVNOM PROSTORU
Godina 2000. smatra se prelomom godinom u istoriji kvir estetike u Srbiji, jer je tada realizovan prvi javni LGBT umetnički projekat Strategija nadimka I (Coming Out with Nick I). Deset narednih godina pokazuje kontinuiranu prisutnost kvir senzibiliteta u kulturnoj produkciji. Postavka, prateći genealogiju i (ne)linearnost ovog razvoja, podseća na centralna dešavanja na umetničkoj sceni Beograda u poslednjoj deceniji, događaje koji su mahom rezultat rada tzv. LGBT zajednice. Autor izložbe Ivan Stanić.

PETAK, 4. FEBRUAR
19.15 Le wHORe - koncert prvog feminističkog lezbejskog hora u Srbiji
Aktivistkinje okupljene oko Le Whore-a osvajaju prostor u kome razvijaju i osnažuju svoj glas. Svojim nastupima i otvorenošću prema svim ženama, bez obzira na glasovne mogućnosti, doprinose malobrojnim aktivnostima koje imaju za cilj da podstaknu radost i slobodu žena i ženskog aktivizma.

SUBOTA, 5. FEBRUAR
19.00 predstava TRANSKUHINJSKA RITMIČNA TERAPIJA
Transkuhinjska ritmična terapija je urnebesni freak show, satirična antikonzumeristička predstava u formi TV-prodaje, a bavi se raznovrsnim (auto)destruktivnim programima za mršavljenje. Po uzoru na zapadnjačke TV shopove, Zed Zeldić Zed, dovodi svoju gošću Lojku Mrsnić Mastić da uživo ispriča iskustvo konzumiranja proizvoda za mršavljenje. Predstava je nastala kroz rad Feminističko-lezbejske inicijative u okviru "Act Women", grupe koja kroz performanse i pozorišni rad prezentuje javnosti društvene tabue.(nasilje nad ženama, diskriminaciju, rasizam, homofobiju...) Aktivno promovišu feministićku i lezbejsku umetnost organizujući različite ulične akcije, festivale i predstave. (http://www.ljudmila.org/merc/actwomen)

 NEDELJA, 6. FEBRUAR
19.00 Razgovor o kvir filmu (predstavljanje Magazina QT, časopisa za kvir teoriju i kulturu)
Prezentacija počinje projekcijom filma "Otvaranje hrama uživanja" (Inauguration of the Pleasure Dome, režija Kenet Enger, 1954, trajanje 38') O kvir filmu govore: Dušan Maljković (urednik časopisa), Olga Dimitrijević (dramaturškinja), Ivana Kronja (teoretičarka filma i medija), Andrija Filipović (filozof).
U septembru 2010. pojavio se prvi (dvo)broj časopisa QT za queer teoriju i kulturu, koji je na oko 330 strana ponudio pregled recepcije homoseksualnosti u diskursu društvenih nauka i filozofije od sedamdesetih godina prošlog veka do danas, kao i njegove brojne transformacije. U novembru se pojavio drugi (dvo)broj koji se na oko 450 strana fokusirao na povest homoseksualnosti, od starog Rima, preko srednjeg veka, renesanse i prosvetiteljstva, sve do novovekovnog Balkana i Turske. Jedan od temata drugog broja bio je kvir film. Časopis izlazi tri puta godišnje.

 PONEDELJAK, 7. FEBRUAR
19.00 SKRIVENE SEKSUALNOSTI U JUGOSLOVENSKOJ UMETNOSTI: slučaj Naste Rojc
Većina izvora i kraćih biografija Naste Rojc prenose sledeće: jedna od prvih akademski školovanih hrvatskih slikarki, rođena 1888, studirala u Beču i Minhenu, izlagala po celoj Evropi, slikala autoportrete i pejzaže, osnovala Klub likovnih umetnica koji se zalagao i za ravnopravni položaj žena na zagrebačkoj umetničkoj sceni. Ono što se mnogo ređe pominje je da se Nasta Rojc oblačila u muška krojena odela i tako skandalizovala zagrebačku čaršiju, kao i da je na putovanju po Engleskoj upoznala Miss Alexandru Mariu Onslow sa kojom je potom živela i pored koje je sahranjena u Zagrebu. Njen rad bio je zanemaren sve do skora, kada su čitanja nekoliko kustoskinja dovela u vezu njeno slikarstvo sa politikama roda i seksualnosti, i tako njen rad, pre svega autoportrete koji propituju različite lične i nametnute identitete, postavile u red najzanimljivijih umetničkih pojava u jugoslovenskoj umetnosti XX veka.
Govori: Olga Dimitrijević (dramaturškinja).
20.00 QUEERIA CALENDAR: Something like a phenomenon
Već nekoliko godina zaredom, Queeria kalendar ne prestaje da pleni pažnju javnosti. Koncipiran na ideji da promoviše ljudska prava seksualnih manjina, ovaj projekat beogradskog Queeria centra za svega četiri izdanja okupio preko stotinu predstavnika/ca domaće queer scene, veliki broj ličnosti iz javne sfere, kao i najvažnije savremene umetnike i dizajnere.
Šta Queeria kalendar čini drugačijim od ostalih, zašto svako želi da ima svoj primerak, kakav je impakt ovaj projekat napravio u javnosti i kako se desilo da od celog sveta jedino Srbija ima mainstream queer kalendar definisaće pokretači projekta, umetnici, dizajneri i modeli koji su na njemu radili. Govore: Boban Stojanović (Queeria centar, osnivač projekta), Vladan Jeremić (jedan od autora izdanja QC za 2009) + specijalni gost/gošća

UTORAK, 8. FEBRUAR
19.00 Razgovor o knjizi ČOVEK KOJI JE SUVIŠE ZNAO Dejvida Livita (Izdavačka kuća Heliks, 2010) i projekcija dokumentarca DANGEROUS KNOWLEDGE (BBC, 2007) o Alanu Tjuringu
"Čovek koji je suviše znao" je biografija Alana Tjuringa autora Dejvida Livita. Deklarisan kao gej, ovaj američki pisac, profesor na Univerzitetu Floride, u svojim romanima i biografskim tekstovima aktivno se bavi problemima gej populacije na širem, javnom planu, ali i na intimnijem nivou. Livit priču o Alanu Tjuringu ispisuje u kontekstu velike istorijske krize našeg društva - Drugog svetskog rata. Pripovest o Tjuringu je uzbudljiva jer opisuje praskozorje računarske nauke i borbu protiv nacizma na nevidljivom frontu nauke, ali i potresna zato što govori o razapinjanju jednog čoveka zbog greha" mnogih. Govore: Slobodan Bubnjević (novinar časopisa Vreme), Boris Milićević (osnivač Gej Strejt Alijanse), Ana Ješić (izdavačka kuća Heliks).

SREDA, 9. FEBRUAR
19.00 Predstavljanje knjige Džeremija Bentama "Odbrana homoseksualnosti" (Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, Sremski Karlovci - Novi Sad, 2010)
U ovom radu, Bentam iznosi argumente u prilog reformi zakona o seksualnim prestupima i o homoseksualcima u Engleskoj u XVIII veku, i zastupa dekriminalizaciju sodomije koja je u to vreme bila kažnjavana vešanjem. On tvrdi da homoseksualni čin ne "oslabljuje" muškarce, ne ugrožava produženje ljudske vrste, kao ni postojanje institucije braka i iznosi dokaze o njegovoj čestoj pojavi u Rimu i Staroj Grčkoj. Bentam se na utilitarnim osnovama suprotstavlja kažnjavanju homoseksualnosti, napadajući pre svega isključivost moralnog licemerja.
Govore: Dušan Maljković (filozof, publicista i prevodilac), Sanja M. Bojanić (prevoditeljica i filozofkinja), Adriana Zaharijević (filozofkinja).
                                                                                                                                                                      

ČETVRTAK, 10. FEBRUAR
19:00 panel Čija istorija je naša istorija? Uloga i odgovornost kulturnih institucija u savremenom društvu