Dijalog među dijalozima #2

Studentski kulturni centar, Kragujevac | 24.2.2018.
REX u gostima Cilj projekta je diskutovanje i rasvetljavanje relacija koje se kolokvijalno nazivaju „odnosima između „Srba i Albanaca“ ali svakako obuhvataju mnogo složenije, kako aktuelne političke, tako i istorijske društvene, ekonomske i kulturne odnose i veze bilo u regionu bivše Jugoslavije, na Balkanu, u Evropi i svetu. U kontekstu nedavno pokrenutog Unutrašnjeg političkog dijaloga o Kosovu koji iako teži svojevrsnom konsenzusu propušta da uključi brojne relevantne teme i aktere, ove diskusije bave se istorijom i kompleksnim karakterom aktuelnih političkih stanja, situacija i njihovih postojećih i mogućih tumačenja.

Projekat se odvija kroz organizovanje panel diskusija u 6 gradova u Srbiji koje će okupiti diskutante-tkinje iz javnih institucija, organizacija civilnog društva, aktere-ke kulturno-umetničke i aktivističke scene, stručnjake-inje iz oblasti politike, istorije, ekonomije, prava, kulture, međunarodnih odnosa i druge, kako bi se u diskusije uključilo što više relevantnih aktera-ki. U formi koja usvaja ali i preispituje preduslove i kapacitete dijaloga između raznih zainteresovanih strana - na prvoj debati, te su strane definisane kao stariji aktivisti i mlađi naučni istraživači - razmatraju se, iz raznih društvenih i političkih pozicija i perspektiva, brojna pitanja sadržana unutar „Kosovskog pitanja". Diskusije, koje se neminovno osvrću na „srpsko-albanske odnose" kroz istoriju da bi ih razumele u savremenom kontekstu, kao povod će koristiti novo izdanje knjige Petrita Imamija „Srbi i Albanci kroz vekove" koja će kao donacija Fonda za otvoreno društvo biti distribuirana u veći broj javnih i univerzitetskih biblioteka u Srbiji.

Projekat se dokumentuje audio i video zapisima kao i transkriptima svih relevantnih diskusija.


Dijalog među dijalozima #2

Kosovsko pitanje, socijalno i/ili nacionalno pitanje?

Na drugoj debati, koja će se održati u Studentskom kulturnom centru u Kragujevcu, pokušaćemo da razmatramo savremene i istorijske odnose između i unutar Srbije, Kosova, Jugoslavije, Evrope i sveta, u svetlu istorije i aktuelnosti ekonomskih i socijalnih politika i kriza, te njihove interakcije sa definisanjima, razumevanjima i istorijama nacionalnog pitanja. Povod za ovakav tematski fokus je i činjenica da u knjizi Petrita Imamija ima nekoliko važnih citata iz Radničkih novina, koje kao da jedine u svom vremenu, na jasan i dosledan način analiziraju socijalnu, ekonomsku i političku situaciju Kosova, Srbije i Jugoslavije a time i političke krize koje iz nje proizilaze. Drugi važan istorijski izvor može biti analiza parola na demonstracijama na Kosovu 1981. godine od strane Branka Horvata u knjizi "Kosovsko pitanje", koji je na svetlo dana izneo njihov, u početku dominantno socijalno-politički a ne nacionalni i svakako ne kontrarevolucionarni karakter, kako su demonstracije proskribovane i zadugo tumačene od strane političkog i medijskog aparata post-titoističkih vlasti. Na kraju, od značaja za temu debate su i štrajkovi rudara Trepče kao i demonstracije pred Skupštinom Jugoslavije 1989. godine, u kojima su kontinuirani socijalni protesti radništva i njima imanentni klasni sukob preusmeravani manevrima vrhova političkog i sindikalnog rukovodstva na nacionalne teme i sukobe.

U razgovoru koji će imati formu dijaloga između teorijskih stanovišta i praktičnih iskustava učestvovaće Toma Nikolić (radnički aktivista), Nada Novaković (sociolog), Noa Treister (teoretičarka i aktivistkinja) i Nenad Glišić (kulturni radnik).

Toma Nikolić (1952, Kragujevac). Završio Višu industrisku školu, radni vek proveo u kragujevačkoj Vojnoj fabrici. Za vreme socijalizma više puta biran na odgovorne funkcije u omladini, Ferijalnom savezu i SKJ. Po prelasku na višepartijski sistem sa grupom istomišljenika osnova partiju pod nazivom Radnički pokret koji propagira potrebu radničkog samoorganizovanja u cilju zaštite prava na rad i dostignutih prava iz rada koji su tada već bili ozbiljno ugroženi. Učestvuje na izborima gde na medijima govori o ugroženosti radnika i mladih. Takođe sa kolegama iz kragujevačkih fabrika i grupom profesora sa Univerziteta pokreće i list Radnik čiji je prvi urednik. Posle promene vlasti 5.oktobra 2000. godine i masovnih otpuštanja zaposlenih uz finansijsku pomoć Samostalnog sindikata Namenske pokreće sidikalni list Oružari čiji je i urednik. U isto vreme sa Opštinskom organizacijom samostalnog sindikata pokušava da pokrene list Organizovani radnik. Zbog nemanja novca štampa se samo prvi broj. Objavljuje svoje tekstove u lokalnim medijima Svetlosti, Nezavisnoj Svetlosti i Lid-u. Osnivač i dugogodišnji član KUD Crvena Zastava, gde je u skladu sa programskim ciljevima organizovao kulturnu saradnju i razmenu u okviru pogona SOUR-a Crvene Zastave u Ohridu, Peći (u okviru pogona Ramiz Sadiku) i u Resavici.

Nada Novaković je rođena 1956. u mestu Civljane, Knin, Hrvatska, 1956. Osnovnu školu i gimnaziju završila u Zemunu. Na Filozofskom fakultetu u Beogradu diplomirala je, magistrirala i doktorirala na odeljenju za sociologiju. Od 1982. do danas radi u Institutu društvenih nauka u Beogradu. Bavi se istraživanjem društvene strukture, nejednakostima, radničkom klasom, sindikatima, sukobima i štrajkovima, a u poslednje vreme i tržištem rada, radnim i socijalnim zakonodavstvom, obrazovanjem, globalizacijom i tranzicijom. Radove je objavljivala u domaćim i stranim časopisima i zbornicima. Objavila je dve monografje: "Propadanje radničke klase: materijalni i društveni položaj radničke klase Jugoslavije od 1960. do 1990. godine", Rad&Institut društvenih nauka, Beograd 2007. i "(Dez)integracija radničke klase druge Jugoslavije", Institut društvenih nauka, Beograd, 2008.

Noa Treister je umetnica, kustoskinja i aktivistkinja čiji je rad posvećen artikulaciji različitih mogućnosti ekonomskih i političkih odnosa i rascepa u društvu. Završila je Bezezel akademiju umetnosti i dizajna u Jerusalimu, Izrael, a trenutno je na poslediplomskim studijama na Odeljenju za filozofiju, umetnost i kritičko mišljenje na European Graduate School u Cirihu. Od 2011. godine ona je jedna od osnivača Učitelja neznalice i njegovih komiteta - platforme za samoobrazovanje. Od 2010. bavi se posledicama rata protiv SFRJ u Srbiji i regionu, uključujući sa jedne strane prakse komemoracije a sa druge aktuelni pravni, socijalni i ekonomski status učesnika rata. Ove teme posebno su obrađene projektima Imenovati TO ratom (2012-2015), saradnjom učesnika rata i anti-ratnih aktivista devedesetih kao svedoka događanja rata i SVEDOČANSTVO - ISTINA ILI POLITIKA: Koncept svedočenja u komemoraciji jugoslovenskih ratova (2016 -)

Nenad Glišić (1972, Kragujevac). Do sada je objavio 11 beletrističkih knjiga i jednu knjigu prevoda. Radi kao saradnik za izdavačku delatnost SKC Kragujevac, gde uređuje i književni program, bio član redakcija časopisa "Lipar" i "Koraci". U toku studiranja, učestvovao u antiratnim i antinacionalističkim inicijavama; koordinator antiratne kampanje za Šumadiju, a na Univerzitetu u Kragujevcu pokrenuo je potpisivanje peticije solidarnosti u kojoj su podržani zahtevi da se studenti albanske nacionalnosti vrate u zgrade Univerziteta u Prištini. Učesnik prvog srpsko-albanskog dijaloga u Skoplju 2000. godine.


//

Organizacija i produkcija: Kulturni centar Rex/Fond B92 i Studentski kulturni centar Kragujevac

Ovaj projekat Govornih programa Kulturnog centra Rex podržan je od Fondacije za otvoreno društvo Srbija.