Leon Koen, slikar

Kulturni centar Rex | 5.12.1996.
Produkcija
Nikola Šuica
Organizacija
Cinema Rex
Doživljaj umetničke izložbe uvek je zasnovan na gledanju. Pojedini primeri umetničke prošlosti upravo zbog svojih specifičnosti iziskuju drugačiji tretman - smeštanjem u zaseban ambijent, pojačanjem vizuelnih i zvucnih sastojaka.

Slikar Leon Koen (1859/60? -1934) je središnji i zapravo, jedini autentični predstavnik slikarskog simbolizma u umetničkom nasleđu iz Srbije. Rodjen u beogradskoj jevrejskoj četvrti Jalija, na topografiji gde se nalazi i zdanje bivšeg doma "Oneg Sabat-Gemulat Hasadim" - današnjeg "Cinema Rex-a", Koen je najveći stvaralački period proveo u Minhenu, gde je studirao Likovnu Akademiju, u zamahu ispunjavanja tipova slikarskih tema u rukopisu vlastite kolorističke ekspresije. Nagrađen srebrnom medaljom minhenske Akademije za veliku sliku "Josifov san", izlagao ju je na Salonu u "Glas Palastu" 1897, kao i naredne godine samostalno u prostorijama stare Narodne skupštine u Beogradu. Njegove godine u Minhenu uglavnom su nepoznate zahvaljujuci mnogim apokrifnim i romantizovanim svedočenjima. Koen se družio sa najznačajnijim studentima umetnosti iz Srbije kao sto su bili Božidar S. Nikolajević, Dragomir Glišić ili Nadežda Petrović; ostalo je zabeleženo da se kretao u krugu slikara Franza fon Stucka i kasnije Vasilija Kandinskog (sa kojim je i izlagao na izložbi grupe "Phalanx" 1903. godine). Izlagao je na Bijenalu u Veneciji 1898. i na Svetskoj izložbi u Parizu 1900. Međutim, izabrana tematika i vrste slikarskog postupka oscilirale su usled naviruće duševne bolesti koja ga posle 1905. sasvim udaljuje od likovnog rada. Koenova slikarska ostavština ima etapni tok iščezavanja. Nestanak dela otpočeo je jos u Minhenu pre i tokom Prvog svetskog rata, a nastavljen je i kasnije, po stizanju velikog broja slika u Beograd sredinom dvadesetih godina i pokušaja očuvanja od strane familije i prjatelja iz Jevrejske opstine. Posthumna izlozba 1935. u umetnckom paviljonu "Cvijeta Zuzoric" pokazala je najveći broj Koenovih slika. U godinama nemačke okupacije, kako se svedoči, one su gotovo u celosti uništene, a posle komunističke revolucije, za šta postoje i zanimljivi posredni nalazi, beogradska javnost više ih nikada nije videla. Tri muzejske ustanove čuvaju ukupno 15 Koenovih slika: Narodni muzej i Jevrjeski istorijski muzej u Beogradu i Muzej u Smederevskoj Palanci.
Ambijent "Leon Koen - slikar" je programirana predstava sastavljena iz naizgled nasumičnih vizuelnih i zvučnih deonica.

Ambijent (slajdovi, video, zvuk, muzika)
Koncepcija: Nikola Šuica
Fotografija i saradnja na ambijentu: Nikola Radić Lucati
Video montaza: Radio B92 i N.S.
Zvučni dizajn: Zoran Jerkovic i N.S. (zvuci i muzika)
Originalna muzika: Tanja Ristić "Iz osame" (izvodi Sandra Belić - violončelo)