Otkrivanje Amerike kroz dekonstrukciju teorija zavere - sa profesorom Ričardom Vulfom
Pre samo deset godina bilo je prilično elitna stvar znati ko je profesor Ričard Vulf, istakla je Mariane Vilijamson u nedavnom intervjuu sa njim – ali u ovom tenutku svog života postao je, kao profesor ekonomije, pop ikona...
Vilijamson je to shvatila kao znak vremena u kom živimom sa jedne strane kao dobar znak zbog onoga što Vulf govori a što sada mnogo ljudi želi da čuje, a sa druge strane i kao loš znak jer „govori i o rastu očajanja velikog broja ljudi“
Dodali bismo da rastuće interesovanje za Vulfova izlaganja i analize otkrivaju i nedostatak ubedljive i jasne argumentacije u javnim debatama, kao i slabo medijsko razumevanje i adresiranje fundamentalnih, strukturnih uzroka različitih problema kapitalističkog društva, koji prevashodno i prouzrokuju rastuću dezorijentaciju i očajanje.
I zaista, prateći redovna internet izlaganja, komentare, predavanja, intervjue profesora Vulfa, dobija se utisak da se radi o, ka najširoj publici metodski otvorenom a tematski razgranatom kursu detektovanja, objašnjavanja i korigovanja velikog broja pogrešnih premisa ili konceptualnih nedostataka:
- u hegemonim mejnstrim medijskim pristupima rastućim društvenim problemima koji često pokazuju odlike cenzure i autocenzure;
- u teorijskoj i praktičnoj produkciji i reprodukciji pogrešnih, ili u datim situacijama nedovoljno obuhvatnih analitičkih okvira, koji nadalje funkcionišu kao mehanizmi ignorisanja ili prikrivanja sistemskih uzroka kriza;
- u razumevanju/nerazumevanju istorijskih uslova konstituisanja principa i razvoja obrazovne politike svih nivoa, pre svega oficijelne ekonomske nauke (na akademiji već decenijama dominantno ako ne i monopolno pro-kapitalistički ustrojene);
- u proceni kapaciteta političkog života i političkog sistema SAD (sa brojnim ideološkim karakteristikama jednopartizma), kao i kulturnih okvira percepcije društvene stvarnosti a samim tim i kapaciteta generisanja i usmeravanja samog javnog mnenja i političkog organizovanja i delovanja.
Obzirom na ovakav zadati „repertoar“ razumljivo je da se najveći deo epizoda „Ekonomskih ažuriranja“ (Economic Update) putem kojih Vulf prenosi svoja razmišljanja i analize, ispostavlja kao permanentan rad na (marksistički baziranoj) reartikulaciji i interpretaciji elementarne faktografije političkog i ekonomskog sistema SAD i globalne ekonomije.
Pored uobičajenih analiza ekonomskih, političkih, istorijskih, kulturnih pitanja (koje se analize takođe mogu razumeti kao dijagnostika slepih mrlja mejnstrim medija) ponuđen je i niz teorijskih objašnjenja za uobičajena pitanja i dileme građana/građanki i aktivista/aktivistkinja, obično u formama odgovora članstvu udruženja za podršku projektu Demokratije na poslu (Democracy@Work Patrion Community). Teme kao što su socijalna nejednakost u kapitalizmu (social inequality in capitalism), odnosi kapitalizma i fašizma (relations of capitalism and fascism), istorijsko i teorijsko razumevanje klasizma (classism), uzroci i kontradikcije inflacije (inflation), nacionalizma (nationalism), izazovi kao što su Kina, SSSR, Kuba, tipovi socijalizma, radničke zadruge, politički kapacitet centra, mitologija kapitalističke inovacije, oportunističko oštećenje ili uništenje industrije u SADu (challenges of China, SSSR, Cuba, types of socialism, worker cooperatives, political incapacity of center, mythology of capitalist innovation, opportunistic damaging or destrying of industry in US) povezuju se i komentarišu kroz primere iz aktuelne „ekonomske dimenzije naših života“, iz svakodnevice političkih i ekonomskih tokova Amerike i kapitalističkog sveta. I pored lako prepoznatljive Vulfove ekspertize i iskustva u edukaciji i komunikaciji, ne može se prevideti izuzetno pozitivan odjek u komentarima na njegovim Facebook i You Tube stranicama. Deluje da sve veća i veća publika postaje sve radoznalija i zainteresovanija, ljubopitljiva, aktivna i zahvalna za Vulfove uvide, upozorenja, poučavanja i predloge.
Ipak, Vulf nije tek još jedan autoritet, medijski analitičar, stručnjak ušuškan u svoju specijalnu zonu ekspertize. On se latio ulaska u još nemapiranu zonu političkog, sistematskog rešenja za „kaskade nediskutovanih ekonomskih teškoća koje su se otrgle kontroli“. Njegov program „spasenja“ konceptualno izgleda jednostavan: demokratizacija na radnom mestu. Ako razlog nije očigledan, evo ga: Vulf je završio jedan od svojih poslednjih intervjua tvrdnjom „RADNO MESTO JE LEKCIJA BILO KAKVOG POZNAVANJA DEMOKRATIJE!“
//
Profesor Vulf ljubazno se odazvao našem pozivu da uzme učešće u projektu „NEZAVERENI u Beogradu i Los Anđelesu“, koji se bavi mehanizmima nastanka i širenja, nestajanja ili opstajanja „teorija zavera“. Imali smo prilike da uradimo intervju sa njim, u cilju pripreme učesnika i učesnica projekta, kao i šire publike za seminar o „dekonstrukciji fenomena teorija zavere“. Događaj je zamišljen kao zajedničko promišljanje o pojavi, atraktivnosti, odbojnosti, održivosti i izdrživosti ovog fenomena u različitim kontekstima. Sa profesorom Vulfom obratićemo pažnju na specifične teme ovog projekta kroz diskusiju datog fenomena u odnosu na to kako je prepoznat u aktuelnom ekonomskom i političkom kontekstu SAD. Obzirom da Vulfov aktuelni angažman vidimo kao oblik „otkrivanja Amerike“ u ekonomskim i političkim koordinatama do sada slabo poznatim široj publici, vidimo i priliku da se slična metodologija primeni u drugoj, možda široj publici podjednako nepoznatoj oblasti – domenu konspiracijskog, paranoidnog stila razumevanja (i neke vrste odbrane od) dominantnog modela političke i ekonomske vladavine i sa njom povezane racionalnosti.
U drugom delu realizovanog intervjua, Vulf je objasnio da je „trampizam“ inicirao i kreirao Trampa, a ne obrnuto, što je moguće važno i za poreklo mehanizama koji nas interesuju – da li je u stvari tajnovita (nejasna široj populaciji) ili slabo poznata struktura i logika funkcionisanja kapitalističkog sistema (srastanje i koncentracija političke i ekonomske moći, normalizovano otuđenje i eksploatacija, uzurpacija i manipulacija poluga vlasti, nedostatak kulturnog modela za razumevanje krize itd) to što suštinski rekreira uslove za rast konspiracionizma.
Sledstveno profesorovim zapažanjima u vezi pojave Trampa, Sandersa i drugih – do skora u američkoj politici teško zamislivih fenomena – diskutovaćemo kontekstualnu (političku/ekonomsku/kulturnu) pozadinu pojave i širenja nekih od najpoznatijih teorija zavere u SAD, koje su se pojavile tokom poslednje dve ili tri dekade. Upravo u periodu tih poslednjih 25 godina profesor Vulf prepoznaje proces intenzivne stagnacije, ako ne i drastičnog zaostajanja američke ideologije, unutrašnje i spoljne politike i njima vođenih i preduzimanih mera, za političkom realnošću; koje se onda sledstveno, tako odvojene od realnosti ne mogu ni prilagoditi njenim promenama i izazovima. Simptomatično je da, prema analizi Džeka Bratića, prvog rezidenta u našem projektu, rast sklonosti konspiracijskim temama, pričama, verovanjima u američkoj javnosti koincidira sa istim periodom.
U svakom slučaju, tako uporan, raširen i “žilav” društveni simptom/fenomen ne može biti ignorisan, zanemarivan ili isključivo tretiran bilo rutinskim bilo paničnim merama gašenja požara. Politička desnica flertuje sa tim fenomenom zbog kapaciteta za destrukciju njenim ideološkim i ekonomskim interesima ograničavajućih, nepovoljnih elemenata postojećeg ideološkog okvira (kao što su radna, manjinska, imigrantska, zdravstvena itd. prava) ali I za stabilizaciju i rekonstrukciju njoj povoljnih i sve više potrebnih elemenata kao što su: istovremeno jačanje kontrole političkog a deregulacije ekonomskog života; legalizacija i legitimizacija diskriminacije i represije nad siromašnima i obespravljenima; dirigovanje javnog mnenja, kulturnog života i naučnog rada kroz ometanje i ograničavanje postojanja i funkcionisanja nezavisnih, kritičkih i društveno odgovornih medija i institucija, itd. Levica se sa druge strane bori protiv simptoma “teorija zavere” zbog pomeranja područja društvenih borbi u neretko fašistoidni iracionalizam i misticizam u svojim najgorim, ili u monotematski (single-issue) partikularistički aktivizam, u površnu konfuziju, sujeverje i fatalizam u manje toksičnim opcijama. Važno je naglasiti i da je Džek Bratić, kao prvi učesnik u projektu, svojom ekspertizom i angažmanom u Terminološkoj ambulanti skrenuo pažnju i na razne nepovoljne konsekvence moguće komfornih ali često i neproduktivnih manihejskih pozicija.
///
Za učešće na seminaru (putem Zoom platforme), možete poslati zahtev sa kratkim objašnjenjem svog interesovanja na govorni.programi.rex@gmail.com
Projekat “NEZAVERENI u BG i LA – Dekonstrukcija teorija zavere i lažnih vesti“, realizuje se u Kulturnom centru Rex / Fondu b92 uz podršku Ambasade SAD u Beogradu
"Discovering America through Deconstruction of Its Conspiracy Theories - with Professor Richard Wolff"
On-line seminar of the project “UNCONSPIRED in BG and L.A.”
Thursday, October 21st, 7.30 PM CET
To apply for participation send a request to govorni.programi.rex@gmail.com
///
Only ten years ago it was a pretty elite thing to know who was professor Richard Wolff–Marianne Williamson claimed in the recent interview–at this point in his life he became an economics professor pop icon!
Williamson saw that as a sign of the times and a good sign in that so many people are listening to Wolff’s addresses, because of what he has to say while it was also unfortunate „since it speaks of a lot of despair on a side of so many people...“
We would add that it discovers the lack of visibility and scarce understanding of the fundamental, structural causes of the troubles of capitalist society, that in the first place cause such despair.
Indeed, while following Professor Wolff’s regular internet addresses, lectures, interviews, one gets the impression that it is an open and ramifying course on detecting, explaining and repairing a number of flaws, misconceptions, misunderstandings etc. in public knowledge and/or public opinion. Whether it is about:
- Hegemonic mainstream media approaches to growing social problems that often show the characteristics of censorship and self-censorship;
- Theoretical and practical production and reproduction of erroneous, or in given situations insufficiently comprehensive analytical frameworks, which further function as mechanisms for ignoring or concealing the systemic causes of crises;
- Understanding / not understanding the historical conditions of constituting the principles and development of educational policy at all levels, primarily of official economic science (at the academy for decades dominantly if not monopolistically pro-capitalist);
- Assessing the capacity of US political life and political system (with numerous ideological characteristics of one-party rule), as well as the cultural framework of perception of social reality and thus the capacity to generate and direct public opinion and political organization and action…
Most of the “Economic Update” series of (available at Democracy@Work YouTube Channel) appear as constant work on (Marxism based) articulating, rearticulating and interpreting all that briefly mentioned and so many connected and related (basic) facts of political and economic system of the USA and the global world.
Next to regular analyses of economic, political, historical, cultural issues (that can also be seen as a precious collection of blind spots of mainstream media), there is series of theoretical explanations, usually in the form of answers coming from the D@W Patrion community. Topics like social inequality in capitalism, relations of capitalism and fascism, historical and theoretical understanding of classism, causes and contradictions of inflation, nationalism, challenges of China, SSSR, Cuba, types of socialism, worker cooperatives, political incapacity of center, mythology of capitalist innovation, opportunistic damaging or destrying of industry in US etc. all connected and commented through examples from actual „economic dimensions of our life“, from daily political and economic ongoing in USA and the capitalist world. On top of easily recognized Wolff’s expertise and experience in education and communication, one cannot overlook the extraordinary positive response in comments on his YT and Fb pages. It seems like growing audience is getting more and more curious and inquisitive, interested, engaged and grateful for Wolff’s insights, warnings, teachings and proposals.
Yet Wolff is not just another authority, media analyst, pundit enclosed in his special zone of expertise. He dares to step in the still uncharted zone of political, systematic solutions for „cascades of non-addressed economic difficulties spinning out of control“. His program of salvation is conceptually seemingly simple: democratization of working place. If the reason is not obvious, here it is: Wolff ended one of the last interviews by the claim that „THE WORK PLACE IS A LESSON IN KNOWN DEMOCRACY AT ALL!“
//
Professor Wolff was kind to answer to our call to participate in the project „UNCONSPIRED in Belgrade and LA“, that deals with mechanisms of generation, proliferation, resilience, disappearance and reappearance of „conspiracy theories“. We had the opportunity to make an interview with him, in order to prepare participants of our project as well as our audience for the seminar on „deconstruction of conspiracy theories phenomenon“, which is a form of collective research into mechanisms of its appearance, attractiveness and inappropriateness, endurance and (in)famousness in different contexts. Wolff will meet the specific needs in the frame of the project – to discuss the given phenomenon known in its actual economic and political context in the US. Since we see his actual work as sort of „discovering“ America in its political and economic coordinates so far unfamiliar to broader audience, we also see a chance for similar methodology to be implemented in another generally unfamiliar domain – domain of conspirative, paranoid style of understanding (and also kind of resistance) to the dominant mode of political and economic governance and related rationality.
In the realized interview Wolff explained that it was „Trumpism“ that triggered and created Trump, not the opposite, similarly to the possibility that interests us - is it the conspirative (unclear to broadest population) or scarcely known structure and logics of functioning of capitalist system (augmentation and concentration of political and economic power, normalized alienation and exploitation, usurpation and manipulation of governmentality, lack of ideological and cultural model for understanding crisis) that recreates essential conditions for the rise of conspirationism?
In accordance with Professor's observations on occurrence of Trump, Sanders and other—till recently hardly imaginable phenomenon in US politics—we will discuss the contextual (political/economic/cultural) background of appearance and spreading of some of the most prominent conspiracy theories in US, that appeared roughly in the period of last two to three decades. It is in the last 25 years decades that Wolff sees the process of intense stagnation, if not drastically lagging of US ideology behind the political reality, of its foreign and domestic politics and policy, which as detached from reality cannot adopt to its changes and challenges. Symptomatically, according to the lecture of Jack Bratich, the first resident in the project, the rise of affinity to conspirationist topics, stories, beliefs in American public almost coincides with the same period.
In any case, so „stubborn“, widespread and resilient societal symptom cannot be ignored, neglected or treated only by whether routinized or panicked activities of firefighting. The political right flirts with it because of its capacity of destruction of—to its ideological and economic interest unfavorable—restrictive elements of the existing ideological frame (like working rights, minority rights, immigrants’ rights, health-care rights etc) but also for stabilization and reconstruction of—for its interest favorable and more and more necessary elements of the existing ideological frame such as—synchronous strengthening of control of political but deregulation of economic life; legalization and legitimization of discrimination and repression over poor and powerless; direction of public opinion, cultural life and scientific work through interference and destabilization of the existence and functioning of independent, critical and socially responsible media and institutions etc. While the left (prevailingly working-class movement related left, not bourgeois movement related) fights the symptom because of shift of domain of societal struggles to often openly fascistoid irrationalism and mysticism in its worst, and single-issue particularistic activism, superficial confusion, superstition and fatalism in its less toxic options.
We also have to emphasize here that the first participant in our project Jack Bratich through his expertise and engagement in Terminological Ambulance drew our attention to various unfavorable consequences of comfortable but often unproductive Manichaean positions.//
Project by Cultural center Rex and Fund B92 Deconstructing conspiracy theories and fake news / NEZAVERENI u BG i L.A. is produced with support of Embassy of United States of America in Belgrade.
Slični događaji
Digitalna de-konstrukcija vrednosti
SWISS-BALKAN CREATIVE MUSIC #1
