Situacija u Kamendinu - socijalno stanovanje nakon socijalizma

Naselje Kamendin* u Zemun Polju svojevrsni je model konceptualizacije i primene ideje socijalnog stanovanja, nakon devalvacije i destrukcije koliko-toliko socijalističke stambene politike SFRJ. I najpovršniji kontakt sa naseljem i njegovim stanovnicima, dovodi do utiska da su svi problemi društva kapitalističke periferije skoncentrisani na ovom „poligonu socijalnog stanovanja nakon socijalizma": naglo povećavanje broj siromašnih i beskućnih, kao i onih na večitoj granici siromaštva; regionalno specifične posledice rata i dezintegracije socijalističkog društva; slabljenje kapaciteta i kvaliteta rada nadležnih javnih službi usled mera štednje i privatizacije javnih servisa, prenošenje ekonomskih i političkih problema u polje identitetskih i drugih politika koje se ne bave sistemskim izvorima problema itd. 

Nakon nekoliko godina funkcionisanja ovog modela, veliki broj stanovnika, korisnika socijalnih stanova je u drastično velikom i sve većem dugu prema Infostanu i EPSu, zbog čega im prete kazne i iseljenje. Neki od stanovnika, čak i porodice sa malom decom, u dugim periodima živeli su ili i danas žive bez struje. Jedna od zakupaca prodavnica u naselju namerava da je zatvori jer ne može da očekuje da će brojne mušterije kojima je davala robu na poček ikada vratiti dug**. Ulazi još uvek novih zgrada deluju napušteni, neosvetljeni, nekada i bez vrata, u nekima liftovi i svetla na stepeništu ne rade mesecima.Mlađa populacija je pred izazovima i pretnjama narkomanije, sitnog kriminala i svakodnevnih obračuna sa vršnjacima, bilo starosedeocima, bilo iz (identitetski ili generacijski) drugih socijalno ugroženih grupa. Komšiluk u Zemun Polju žali se na incidente, prosjačenje, sitne krađe, buku i pad cene nekretnina. Gradske službe kao da su digle ruke od ovog spleta nerazmrsivih okolnosti propadanja jednog formalno humanog i odgovornog pokušaja pomoći najugroženijima. 

Na osnovu takvih problema, može se zaključiti da se ovaj model rešavanja stambenog pitanja najugroženijih pokazao drastično kontradiktorinim i u mnogo čemu neuspešnim, ako uopšte i ostvarivim u datim političkim i ekonomskim okolnostima. Iako su stanovi u naselju novi i kvalitetni, bazična konktradiktornost je ispostavljena već na samom početku ovog projekta - jer glavni kriterijumi za dobijanje prava na ovakav stan (određeni stepen socijalne ugroženosti i siromaštva, neuslovnog života porodica sa malom decom, invaliditeta itd.) su isti oni zbog kojih je praktično onemogućeno njegovo korišćenje. Prihodi velikog broja korisnika i korisnica nisu dovoljni da bi se redovno plaćali komunalni troškovi (8 do 20 i više hiljada dinara, u zavisnosti od načina obračuna grejanja)*** a zbog različitih oblika invaliditeta nije moguć ni dodatni rad kojim bi se eventualno nadopunila skromna primanja.

Dugovanja su danas u nemalom broju slučajeva dostigla i nekoliko stotina hiljada dinara. Rešenja o iseljenjima pristižu, banke i izvršitelji na osnovu odluka sudova blokiraju i preusmeravaju ionako skromne prihode i, mada do sada nije bilo iseljenja po ovom osnovu, mučno i traumatično iščekivanje je deo svakodnevice. Napetost u vezi ovakih nemogućih-za-platiti dugovanja i drugih kontradikcija doprinosi povećanju ionako teške atmosfere u naselju, koje polako postaje ruglo okoline, svojevrsni geto i samim tim svojevrsna kazna za one koji u njemu žive. 

Na susretu u subotu, o pojedinim situacijama, individualnim slučajevima, mogućnostima i nemoagućnostima rešenja govoriće stanovnici i stanovnice Kamendina kao i aktivisti, aktivistkinje i članovi i članice inicijativa i organizacija koje su se poslednjih godina bavile ovom problematikom sa različitih polazišta i stanovišta. Ovaj događaj treba da bude i inicijalan za permanentni monitoring situacije u Kamendinu, radi lociranja i angažovanja svih potencijala koji mogu doprineti njenom, po najugroženije stanovnike i stanovnice, povoljnijem razvoju i rešenju . 

Dodatne informacije dostupne su na fb najavi Situacija u Kamendinu

--

* Naselje Kamendin u Zemun Polju, gde se najvećí broj stanova smatra "socijalnim" privuklo je pažnju medija pre nekoliko godina, kada su se u njemu desile demonstracije protiv romske populacije, konkretno protiv dela Roma koji su dobili socijalne stanove a koji su okrivljeni za pojavu šuge u lokalnoj školi. Demonstracije su zadobijale i rasistički i profašistički karakter, koji je delimično prikrivan a delimično i podstican izveštajima u medijima.
** Ovakva situacija preteći podseća npr. na onu u kvartu Kompton (Compton) u Los Anđelesu, gde možete voziti i do dve milje a da ne vidite nijednu prodavnicu sveže hrane.
***(plaća se i minimalna zakupnina, oko 3000 dinara za stan od oko 60 kvadrata, kao i porez, iako stanari ovih stanova nisu i njihovi vlasnici).